Trên địa bàn tỉnh Nghệ An hiện có khoảng 120 cơ sở in; đa số các cơ sở in đều sử dụng các máy móc, thiết bị, công nghệ đã được đầu tư từ lâu, hiện đã cũ, lạc hậu; phương thức sản xuất kinh doanh chủ yếu vẫn sử dụng các phương pháp truyền thống, chưa bắt kịp thời đại. Thời gian qua một số cơ sở in đã bắt đầu đầu tư máy móc thiết bị hiện đại, tiến hành chuyển đổi số trong hoạt động để nâng cao năng suất và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng.
Với xu thế phát triển hiện nay, vấn đề chuyển đổi số trong ngành in không chỉ là về việc áp dụng công nghệ số hóa vào quy trình sản xuất mà còn liên quan đến sự tồn tại của ngành trong tương lai. Chuyển đổi số cho phép tối ưu hóa quy trình sản xuất, giúp giảm thiểu sự cố, tăng hiệu suất và tiết kiệm thời gian và nguồn lực. Ngoài ra còn sử dụng ít vật tư hơn và quá trình sản xuất hiệu quả hơn giúp góp phần giảm thiểu tác động đến môi trường.
Máy in offset công nghệ cũ
Tuy nhiên chuyển đổi số trong ngành in cũng gặp một số thách thức như: Chuyển đổi số yêu cầu đầu tư vào phần cứng và phần mềm mới. Quy mô các doanh nghiệp ngành in ở nước ta hiện nay chủ yếu và doanh nghiệp nhỏ và vừa, do đó chi phí đầu tư là một thách thức với đa số các doanh nghiệp. Mặt khác nhân lực trong ngành in ấn cũng cần phải thích nghi với công nghệ mới và cách thức làm việc truyền thống. Chuyển đổi số cũng mở ra nhiều cơ hội để tiếp cận khách hàng cũng như thâm nhập vào các thị trường mới.
Trước xu thế chuyển đổi số mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực như hiện nay, ngành in cũng được nhà nước quan tâm triển khai thực hiện. Điều đó được thể hiện qua việc Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Quyết định số 1983/QĐ-BTTTT Ngày 13/10/2023 phê duyệt kế hoạch chuyển đổi số ngành in Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Máy in tốc độ cao thế hệ mới
Kế hoạch 1983/QĐ-BTTTT xác định quan điểm: Ngành công nghiệp in là một trong những ngành đi đầu trong ứng dụng công nghệ với chủng loại sản phẩm hết sức đa dạng, có mặt trong hầu hết các lĩnh vực kinh tế, xã hội. Bối cảnh hiện nay là thời cơ mà Việt Nam cần nhanh chóng nắm bắt, hành động mạnh mẽ để phát triển sản xuất theo xu hướng hiện đại, mở ra các thị trường mới và tạo thêm nhiều nhu cầu việc làm mới, từ đó bứt phá vươn lên thay đổi thứ hạng quốc gia. Thúc đẩy chuyển đổi số ngành công nghiệp in nhằm xây dựng, phát triển các cơ sở in theo hướng chất lượng, chuyên nghiệp, hiện đại; nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm in; đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế trong lĩnh vực in; thúc đẩy thị trường in trong nước, mở rộng thị trường in xuất khẩu, tham gia sâu vào chuỗi sản xuất cung ứng hàng hóa toàn cầu.
Mục tiêu tổng quát được Kế hoạch 1983/QĐ-BTTTT chỉ ra là: Đổi mới toàn diện hoạt động quản lý nhà nước lĩnh vực in theo hướng hiện đại, trên cơ sở ứng dụng và khai thác hiệu quả các thành tựu của cuộc CMCN 4.0, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí, chỉ số về chuyển đổi số của Bộ Thông tin và Truyền thông. Hỗ trợ các cơ sở in chuyển đổi số thông qua các hoạt động cụ thể để có mô hình chuyển đổi số thành công, cơ sở in thông minh, phát triển bền vững trên cơ sở thúc đẩy ứng dụng công nghệ mới, tiên tiến trong quản trị điều hành và cung ứng sản phẩm, dịch vụ theo hướng tự động hóa quy trình, tối ưu hóa hoạt động sản xuất, sử dụng các vật liệu in thân thiện với môi trường. Ứng dụng chuyển đổi số trong việc quản lý quy trình sản xuất, kiểm soát hiệu suất của thiết bị sản xuất và quản lý được lượng khí thải tạo ra từ quá trình sản xuất.
Một số mục tiêu cơ bản đến năm 2025 được xác định như:
Đối với cơ quan quản lý nhà nước: 100% thủ tục hành chính được cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình; 100% hoạt động quản lý điều hành được thực hiện trên môi trường số; 100% chế độ báo cáo, chỉ tiêu báo cáo nghiệp vụ và báo cáo thống kê của các cơ sở in phục vụ sự chỉ đạo, điều hành được thực hiện trực tuyến; 20% hoạt động thanh tra, kiểm tra (chuyên ngành) thực hiện trên môi trường số và hệ thống thông tin của cơ quan quản lý; 50% nội dung công tác đào tào, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ được thực hiện trực tuyến.
Đối với cơ sở in: Ít nhất 35% sản phẩm in được giới thiệu và cho phép khách hàng có thể tiếp cận thực hiện hoàn toàn trên môi trường số; Ít nhất 30% khách hàng sử dụng phương thức thanh toán điện tử; Ít nhất 50% số lượng giao dịch của khách hàng được thực hiện thông qua các kênh số (kênh tiếp xúc giữa khách hàng với cơ sở in có kết nối mạng Internet); Ít nhất 30% cơ sở in có tỷ trọng doanh thu từ kênh số đạt trên 20%.
Mục tiêu đến năm 2030, tiếp tục duy trì các mục tiêu cơ bản đến năm 2025 và hướng đến đạt các mục tiêu mới như:
Đối với cơ quan quản lý nhà nước: Ít nhất 50% hoạt động kiểm tra, giám sát của cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động in được thực hiện thông qua môi trường số và hệ thống thông tin dữ liệu báo cáo điện tử; 100% hồ sơ công việc tại cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động in xử lý và lưu trữ trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mật nhà nước).
Đối với cơ sở in: Ít nhất 60% các dịch vụ giao dịch của cơ sở in với khách hàng đặt in, giao dịch thương mại có thể thực hiện hoàn toàn trên môi trường số; Ít nhất 50% khách hàng sử dụng phương thức thanh toán điện tử; Ít nhất 60% số lượng giao dịch của khách hàng được thực hiện thông qua các kênh số; Ít nhất 50% cơ sở in có tỷ trọng doanh thu từ kênh số đạt trên 30%; Ít nhất 80% hồ sơ công việc của cơ sở in được xử lý và lưu trữ trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mật nhà nước).
Để đạt được các mục tiêu đề ra, kế hoạch 1983/QĐ-BTTTT cũng đề ra các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện như: Tuyên truyền thay đổi nhận thức, đẩy mạnh hoạt động truyền thông, tăng cường kiến thức về chuyển đổi số; xây dựng và hoàn thiện khuôn khổ pháp lý tạo thuận lợi cho quá trình chuyển đổi số trong ngành in và thực tế sản xuất; chuyển đổi số trong hoạt động quản lý; chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất; tăng cường hợp tác, trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm với các đối tác nước ngoài về chuyển đổi số ngành in…
Để triển khai thực hiện kế hoạch, Bộ Thông tin truyền thông cũng đã giao việc cụ thể cho cục Xuất bản, In và Phát hành; Sở Thông tin và Truyền thông và các đơn vị liên quan phối hợp, hỗ trợ trong quá trình triển khai. Ngoài ra cũng khuyến khích các cơ sở in bám sát kế hoạch chuyển đổi số trong xây dựng chiến lược phát triển của doanh nghiệp.
Chuyển đổi số trong ngành in không chỉ là một xu hướng, mà còn là sự cần thiết để đảm bảo sự tồn tại và phát triển của ngành trong tương lai. Để thực hiện thắng lợi kế hoạch chuyển đổi số ngành in Việt Nam thì cần thiết các cơ quan quản lý, doanh nghiệp trong ngành phải có nhận thức rõ về lợi ích và cơ hội mà chuyển đổi số mang lại; đồng thời phải có lộ trình triển khai cụ thể, chi tiết cho từng giai đoạn.
Hoàng Thăng Long - Sở TT&TT